رئیس اتاق بازرگانی یزد، در دومین نشست «اقتصاد از قاب کتاب» با تأکید بر نقش بنیادی اخلاق در جامعه و کسبوکار گفت: با وجود تغییرات فرهنگی، هنوز وقتی میگویم اهل یزد هستم، واکنش مثبت میبینم؛ این نشان میدهد که برند یزدیها همچنان بر پایه اصالت و اخلاق استوار است.
به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی یزد؛ مجتبی دستمالچیان با اشاره به نیاز جدی جامعه امروز به اخلاقیات افزود: سطح تحصیلات و دانش افزایش پیدا کرده اما اخلاق، معنویت و انسانیت هم نیاز دارد که همسو با آن رشد کند.
رئیس اتاق بازرگانی یزد با انتقاد از فضای عمومی جامعه گفت: اگر ما هوای یکدیگر را داشته باشیم و به داد هم برسیم، اتفاقات خوب رقم میخورد. امروز متأسفانه همه از هم توقع داریم اما کمتر کسی قدمی برای کمک برمیدارد. مشکل اصلی کشور ما اخلاق است؛ فساد، رانتخواری و بسیاری از آسیبها ریشه در بیاخلاقی دارد.
دستمالچیان با نگاه تاریخی به پیشینه تجاری یزد افزود: یزدیها همیشه تاجرانی موفق بودهاند. بازارهای قدیمی چون بازار خان، بازار زرگری و بازار مسگری مملو از تاجرانی بود که بعدها بسیاری از آنها کارخانهدار شدند. اما امروز شرایط متفاوت است؛ تجارت رونق دارد اما بخش تولید با مشکلات فراوانی مانند هزینههای بالا، نیروی کار، آلودگی و سختی کار مواجه است. به همین دلیل بسیاری از سرمایهها از تولید فاصله گرفته و به مسیرهای دیگر رفته است.
رئیس اتاق بازرگانی یزد با ابراز نگرانی درباره خروج سرمایهها از استان و تغییر مدل اقتصادی گفت: اگر میخواهیم دوباره به رونق گذشته بازگردیم، در کنار سایر موضوعات شایسته است به ریشهها برگردیم؛ به اقلیم خود، به فرهنگ درستکاری و به رونق تجارت سالم و ساختار تجاری یزد را تقویت و به مدار اصلی خود بازگردانیم. ایشان در ادامه بر ضرورت فرهنگ اخلاق در سطح جامعه و اقتصاد تأکید کرد و گفت: اگر اخلاق مسلط شود، بسیاری از مشکلات کشور حل خواهد شد. امروز بیش از هر زمان دیگری به اخلاق، حرمت، صداقت و رعایت حقوق همدیگر نیاز داریم.
اخلاق اقتصادی یزدیها سرمایهای گرانبهاست که باید حفظ و منتقل شود
غضنفر امیرجلیلی، نایبرئیس اتاق بازرگانی یزد در مراسم رونمایی کتاب «سازگاری فعالانه، کندوکای در اخلاق اقتصادی یزدی ها» با ابراز خرسندی از برگزاری این برنامه گفت: امروز یکی از روزهای خوب اتاق یزد است؛ روزی که از عرصه صرفاً اقتصادی وارد حوزه فرهنگ و هویت یزدی میشویم.
وی با اشاره به ضرورت تدوین و ثبت اخلاق اقتصادی یزدیها افزود: سالها به دنبال آن بودیم که کتابی درباره رفتار اقتصادی یزدیها چاپ شود. خوشبختانه نویسندگان کتاب این خلا را دیدند و کتاب ارزشمند خود را نوشتند. ما نیز در اتاق بازرگانی تصمیم گرفتیم این اثر را منتشر کنیم و در سطح وسیع، به اتاقهای سراسر ایران ارسال کنیم تا دیگران بدانند یزدیها چگونه کار و تجارت میکنند.
امیرجلیلی با بیان نمونههایی از روایتهای قدیمی یزدیها در درستکاری و انصاف گفت: ما در یزد اخلاقیات گرانبهایی داریم که باید حفظ شود، اما متأسفانه بخشی از آنها کمرنگ شده است. یکی از داستانهای معروف قدیمی این است که اگر کالایی ارزش نداشت، فروشنده خود آن را کنار میگذاشت تا مشتری ضرر نکند. این روحیه، بخشی از هویت اقتصادی ماست.
نائب رئیس اتاق یزد با اشاره به برنامه «تاجر کوچک» که دو سال است در اتاق یزد اجرا میشود، اظهار کرد: یکی از اهداف ما این است که کودکان و نوجوانان اخلاق و رفتار کسبوکار را یاد بگیرند؛ اینکه چگونه با مشتری، همکار و محیط کار تعامل کنند. قدیمترها بازاریان آدابی داشتند که امروز کمتر دیده میشود و شایسته است به آن توجه گردد. ایشان در ادامه بیان داشت احترام به آداب بازار باعث ماندگاری کسبوکارها میشد. هنوز هم شاهدیم که برندهای یزدی به دلیل همین پایبندی به اخلاق، بیش از یک قرن دوام آوردهاند.
رئیس شورای پژوهشی اتاق یزد با اشاره به مثال خاندان حاجیخلیفه رهبر ادامه داد: این خانواده به دلیل درستکاری و حفظ کیفیت محصول، ۱۰۹ سال است که به فعالیت خود ادامه دادهاند و این تداوم، نتیجه صداقت و رعایت حق مشتری است. برخی شرکتها امروز به نسل سوم رسیدهاند و این نشان میدهد که اخلاق اقتصادی میتواند یک کسبوکار را ماندگار کند.
امیرجلیلی با بیان اینکه اتاق یزد به موضوع فرهنگسازی اقتصادی توجه ویژه دارد، گفت: در کنار کمیسیونهای صنعت، معدن و … همچنین در شورای پژوهشی اتاق نگاه ما به آینده است و معتقدیم باید اندیشه و فرهنگ اقتصادی یزد را مستند و منتشر کنیم. به همین دلیل انتشاراتی با نام «وکیلالتجار» راهاندازی کردهایم تا آثار ارزشمند مرتبط با اقتصاد و فرهنگ یزد را چاپ و در اختیار جامعه قرار دهیم. وی افزود: همیشه از دانشگاهها خواستهایم به این حوزه ورود کنند، اینکه امروز کتابی با همکاری اتاق بازرگانی منتشر شده و در پشت جلد آن آرم اتاق آمده، نمونهای از پیوند علم، فرهنگ و اقتصاد است.
«سازگاری فعالانه» جوهره فرهنگ و اخلاق اقتصادی یزدیهاست
ابوالفضل مرشدی، عضو هیاتعلمی دانشگاه یزد و مؤلف کتاب «سازگاری فعالانه؛ کندوکاوی در اخلاق اقتصادی یزدیها»، گفت: این اثر نتیجه سالها پژوهش و شکلگیری ایدههایی است که از تجربه زیسته یزدیها و مطالعات جامعهشناسی نشأت گرفته است.
مرشدی گفت: بارها شنیده بودم که یزدیها را با ویژگیهایی مانند مقتصد بودن، سختکوشی و اعتمادپذیری توصیف میکنند. این مسئله در ذهنم جرقهای ایجاد کرد تا ریشههای این ویژگیها را بررسی کنم. وی ادامه داد: در مطالعات جامعهشناسی، نظریه ماکس وبر درباره اخلاق پروتستان و روح سرمایهداری برایم بسیار الهامبخش بود. وبر معتقد است نظام سرمایهداری تنها محصول انباشت سرمایه نیست، بلکه از تحول نگرشها و باورهای افراد جامعه نیز تأثیر میگیرد. همین نگاه مرا به این پرسش رساند که آیا میتوان مشابه این الگو را در یزد مشاهده کرد؟
این پژوهشگر همچنین گفت: مفهوم سازگاری فعالانه در عنوان کتاب، متأثر از نقدی است که به مقاله معروف مهندس مهدی بازرگان درباره «سازگاری ایرانی» وارد دانستم. بازرگان سازگاری ایرانیان را نوعی سازشکاری منفعلانه میدانست، اما تجربه من در یزد نشان میداد که این سازگاری میتواند فعال، عقلانی و همراه با ابتکار باشد.
مرشدی تأکید کرد: اگر بخواهیم فرهنگ یزد را در یک واژه توضیح دهیم، میتوانیم آن را «سازگاری فعالانه» بنامیم؛ سازگاریای که در سه سطح خداباوری و سازگاری با نظم هستی، سازگاری با اقلیم سخت کویری و تبدیل کمآبی به انگیزهای برای بهرهوری و سازگاری اجتماعی و همزیستی مسالمتآمیز با گروههای مختلف از جمله زرتشتیان و یهودیان قابل مشاهده است.
وی افزود: این سازگاری فعالانه در سبک زندگی، رفتار اقتصادی و حتی ساختارهای نهادی یزد نمود دارد؛ از جمله در معماری سازگار با اقلیم، توسعه صنعت و تجارت، مهاجرپذیری و نهاد دیرینه وقف.
مرشدی با اشاره به نتیجهگیری کتاب گفت: مدعی هستم که مردم یزد را میتوان مردمان خودساخته دانست؛ افرادی که محدودیتها را به فرصت تبدیل کردهاند. نمونههای تاریخی آن را میتوان در حناکاری یزد یا صنعت قند مشاهده کرد؛ محصولاتی که مواد اولیهشان از مناطق دیگر میآمد اما با کیفیتی ممتاز در یزد فراوری میشد.
وی ادامه داد: یزد بهدلیل این فرهنگ، همواره هم مهاجرپذیر بوده و هم مهاجرپرور. این ویژگیها ریشه در همان اخلاق اقتصادی و فرهنگی دارد که نسل به نسل منتقل شده است.
با اتکا به فرهنگ و اصالت یزد می توان الگو توسعه ارائه داد
علیاکبر جعفری ندوشن، پژوهشگر و استاد دانشگاه، در مراسم رونمایی کتاب «سازگاری فعالانه، کندوکاوی در اخلاق اقتصادی یزدی ها»، اظهار کرد: اتاق یزد در این دوره تحرک و تغییر قابل توجهی پیدا کرده و به حوزههایی ورود کرده است که کمتر مورد توجه قرار میگرفت که جای تقدیر و تشکر دارد. برگزاری برنامههای فرهنگی و اندیشهای اخیر، نشان میدهد که برای توسعه، باید همه ابعاد جامعه را دید و نمیتوان تنها به یک حوزه تخصصی توجه کرد.
جعفری ندوشن با بیان اینکه ارتباط میان دانشگاه، حوزه فرهنگ و اقتصاد بازار در یزد تقویت شده است، افزود: این پیوند، نشانه پیشرفت شهر است. دانشگاهها در ایران متأسفانه غالباً پاسخی به مسائل محلی نمیدهند و بیشتر به موضوعاتی میپردازند که ارتباطی با محیط پیرامونشان ندارد. در حالی که فلسفه ایجاد دانشگاه در استانها، حل مسائل همان شهر و استان است؛ از عمران و شهرسازی تا اقتصاد، حقوق و فرهنگ.
جعفری ندوشن درباره کتاب توضیح داد: این اثر از نخستین کارهای جدی است که فراتر از گردآوری تاریخی، تلاش کرده از دل دادهها و منابع فرهنگی یزد، یک ایده و نظریه استخراج کند. نویسنده با بررسی مولفههای اصلی اخلاق اقتصادی یزدیها، ریشههای تاریخی و جغرافیایی آنها، و همچنین پیمایش میدانی در میان مدیران، فعالان اقتصادی، گردشگران و کسبه، تلاش کرده مواد خام لازم را برای تحلیل خود فراهم کند.
وی افزود: کتاب نشان میدهد یزدیها در طول تاریخ، سختکوش، عملگرا، مقتصد، خدا باور، بیآزار و میانهرو بودهاند. همچنین در بررسی دیدگاه غیر یزدیها، علاوه بر ویژگیهای مثبت، برخی برداشتهای انتقادی هم مطرح شده، این نکتهای است که در تجربه زیسته دانشگاهیان و دانشجویان غیر بومی نیز دیده میشود.
جعفری ندوشن در ادامه و در بخش نقد اثر گفت: مطالعه کتاب، بیشتر مبتنی بر گذشته و پیش از صنعتیشدن یزد است؛ در حالی که یزد در ۵۰ سال اخیر دگرگونیهای اساسی داشته است. صنعتیشدن، گسترش سفرها و رسانهها، و تغییرات سبک زندگی باعث شده اخلاق اقتصادی امروز یزد بسیار متفاوت از گذشته باشد.
وی ادامه داد: نیاز است در ادامه این کار، جلد دومی بر اساس تحولات نیمقرن اخیر نوشته شود. وی افزود: در کتاب، برخی ویژگیهای اخلاقی یزدیها مانند خیرخواهی و وقف با ویژگیهایی مانند حسابگری و قناعت در کنار هم آمده که نیازمند تبیین بیشتری است. جعفری ندوشن در پایان تأکید کرد: این کتاب یک کار آغازگر است و میتواند مسیر تحقیقات آینده را درباره اخلاق اقتصادی یزد و تحولات آن هموار کند.
دیدگاه ها توسط مدیر سایت بسته شده اند.