معاون آمار و برنامه ریزی سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان یزد با هشدار نسبت به چالش‌های جدی پیش‌روی توسعه یزد از جمله برداشت بی‌رویه آب، فرونشست زمین، آلایندگی صنایع و رشد سریع جمعیت مهاجر، تأکید کرد ادامه مسیر فعلی به دلیل محدودیت منابع امکان‌پذیر نیست و استان باید به سمت توسعه پایدار و صنایع با ارزش افزوده بالا حرکت کند.
به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی یزد، جعفر رحمانی در سومین نشست تجربه و توسعه استان گفت: در ۲۰ سال گذشته سهم بخش خدمات در اقتصاد استان از ۵۰ درصد به ۳۲.۵ درصد کاهش یافته و در مقابل سهم صنعت و معدن از ۳۵.۹ به ۶۰ درصد رسیده است، کشاورزی نیز هرچند در حجم کل رشد داشته اما سهم آن در مقایسه با سایر بخش‌ها کاهش یافته است.
وی با بیان اینکه یزد دومین استان کشور از نظر سهم معدن است، افزود: حدود ۱۸ درصد معدن کشور، ۲۰ درصد مواد معدنی غیرفلزی و ۱۰ درصد فلزات پایه در این استان تولید می‌شود. در حوزه اشتغال نیز سهم صنعت و معدن در یزد ۴۵.۷ درصد است که بالاترین میزان در کشور به شمار می‌رود.
رحمانی از خشکسالی شدید، کاهش بارش‌ها، افزایش دما، افت سطح آب‌های زیرزمینی و برداشت بی‌رویه آب به‌عنوان نمونه‌هایی از چالش‌های استان نام برد و گفت: در برخی مناطق استان سطح سفره‌های آب زیرزمینی تا ۹ متر در سال افت کرده و میزان برداشت آب در یزد ۱۹۸ درصد ظرفیت مجاز است؛ این عدد تقریباً دو برابر میانگین کشور و بالاترین میزان در ایران است.
معاون آمار و برنامه ریزی سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان یزد همچنین به مشکلات ناشی از آلایندگی صنایع، فرونشست زمین و خطرات زیست‌محیطی اشاره و تصریح کرد: این مسائل نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، اقدام فوری و همراهی همه دستگاه‌ها و فعالان اقتصادی و اجتماعی است تا مسیر توسعه استان به شکلی پایدار رقم بخورد.
فرونشست زمین و بحران‌های جمعیتی و انرژی، تهدیدهای جدی توسعه یزد
جعفر رحمانی در ادامه به موضوع فرونشست زمین و پیامدهای آن پرداخت و گفت: فرونشست یکی از مخرب‌ترین پدیده‌های طبیعی است؛ زیرا هم آبخوان‌ها را از بین می‌برد و مانع تغذیه مجدد آن‌ها حتی پس از بارندگی می‌شود و هم می‌تواند زیرساخت‌های حیاتی مانند خطوط آب، برق، گاز، جاده‌ها و واحدهای صنعتی را تخریب کند.
وی با اشاره به اینکه دشت یزد-اردکان بدترین وضعیت فرونشست را در استان دارد، افزود: در این دشت، متوسط فرونشست سالانه به ۴.۵ سانتی‌متر رسیده که بالاتر از آستانه بحران جهانی است، در برخی نقاط نیز افت سطح آب زیرزمینی از ۳۳ متر به ۷۶ متر رسیده و کاهش ۴۳ متری را تجربه کرده‌ایم. شهر یزد نیز از خطر فرونشست در امان نیست و مناطق حاشیه‌ای و نزدیک به چاه‌های آب شرب استان در معرض تهدید قرار دارند.
رحمانی با بیان اینکه قطعی برق و محدودیت گاز آسیب بیشتری به این استان وارد می‌کند، خاطرنشان کرد: ۷۵ درصد برق مصرفی یزد در بخش صنعت استفاده می‌شود؛ درحالی‌که میانگین کشور ۳۷ درصد است. بنابراین هرگونه ناترازی در تأمین برق یا گاز، به‌طور مستقیم تولید و اشتغال استان را تهدید می‌کند.
رحمانی همچنین از رشد نگران‌کننده مهاجرت به یزد خبر داد و گفت: در سال گذشته ۴۲ درصد بیمه‌شدگان جدید تأمین اجتماعی، غیربومی بوده‌اند و این نسبت در ۶ سال اخیر به‌طور میانگین به ۶۲ درصد رسیده است. این یعنی رشد جمعیت مهاجر به استان تقریباً دو برابر رشد طبیعی جمعیت یزد است.
رحمانی وضعیت حمل‌ونقل و مسیرهای ارتباطی استان را یکی از چالش‌های مهم دانست و هشدار داد: در صورت تکمیل نشدن آزادراه‌های مهم استان، بخشی از مزیت‌های لجستیکی یزد از دست خواهد رفت.
به گفته رحمانی، در حوزه معدن و زنجیره ارزش نیز استان عملکرد مطلوبی نداشته است؛ به‌طوری‌که بخش زیادی از سنگ‌آهن استخراج‌شده قبل از تبدیل به فولاد، به شکل خام صادر می‌شود و ارزش افزوده‌ای برای استان ایجاد نمی‌کند.
وی با اشاره به رشد اقتصادی بالاتر از میانگین کشور و کاهش نرخ بیکاری یزد به ۲.۹ درصد، تأکید کرد: این موفقیت‌ها نباید با فروش منابع خام و مصرف بی‌رویه آب و انرژی به دست آید. باید مسیر توسعه را به سمت صنایع با ارزش افزوده بالاتر و مبتنی بر دانش تغییر دهیم تا حقوق نسل‌های آینده تضییع نشود.
رحمانی ادامه داد: ادامه مسیر فعلی به دلیل محدودیت منابع، غیرممکن است و لازم است از هم‌اکنون راهبردهای توسعه پایدار برای استان تدوین و اجرا شود.
تعریف خدمات در یزد نیازمند بازنگری جدی است
اکرم فداکار دبیر اتاق فکر توسعه استان با تأکید بر ضرورت اصلاح رویکردها در بخش خدمات گفت: تعریف خدمات باید بر مبنای ارزش‌آفرینی و بهره‌وری واقعی باشد. بخش بزرگی از اشتباهات ما در یزد به‌ویژه در حوزه گردشگری، ناشی از برداشت نادرست از مفهوم خدمات است. اگر خدمات را به معنای ارتقای زنجیره ارزش، تحول دیجیتال و استفاده از دانش و فناوری بدانیم، می‌توانیم شاهد اثرگذاری جدی در توسعه اقتصادی استان باشیم.
وی با اشاره به چالش‌های ماندگاری سرمایه انسانی و نخبگان در یزد افزود: برای حفظ طبقه خلاق و نیروهای متخصص، باید به محور انسان‌محوری و فرهنگ‌سازی توجه کنیم.
دبیر اتاق فکر توسعه استان ادامه داد: اتاق فکر استان یزد با الگوگیری از تجربیات موفق دیگر استان‌ها و با حمایت اتاق بازرگانی، به دنبال تدوین اسناد راهبردی برای بخش خصوصی است. هدف این است که تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌گذاری‌ها از بدنه رسمی و دولتی فاصله گرفته و به سمت بخش خصوصی کارآمد حرکت کند.
به گفته فداکار، جلسات اتاق فکر به‌صورت دوره‌ای برگزار می‌شود تا ضمن بررسی مسائل روز استان، راهکارهای عملیاتی برای رفع مشکلات ارائه شود.
گردشگری و خدمات مالی، دو محور ارزش‌آفرینی یزد
محمد شهوازیان، مدیرعامل گروه نیک بسپار یزد با تأکید بر لزوم هدایت سرمایه‌گذاران به سمت حوزه‌های ارزش‌آفرین گفت: در یزد نیز باید مسیرهایی ایجاد کنیم تا سرمایه‌ها به سمت صنایع و خدمات با ارزش افزوده بالا هدایت شوند.
وی با اشاره به تجربه صنعت کاشی در یزد افزود: سال‌ها پیش، ایده ایجاد کارخانه‌های کاشی در این استان توسط افرادی شکل گرفت که حتی از حوزه پزشکی وارد صنعت شدند و امروز سهامداران چندین کارخانه بزرگ هستند. این تجربه نشان می‌دهد که یک ایده درست می‌تواند مسیر توسعه منطقه را تغییر دهد.
شهوازیان گردشگری و خدمات مالی را دو حوزه مهم و پرظرفیت یزد دانست و اظهار داشت: کشورهایی مانند ترکیه پیش‌بینی کرده‌اند که در سال ۲۰۲۵ به ۶۴ میلیارد دلار درآمد گردشگری برسند و حتی در نیمه نخست سال جاری نزدیک به ۳۰ میلیارد دلار آن را محقق کرده‌اند. یزد نیز پتانسیل بالایی در گردشگری، به‌ویژه گردشگری سلامت، فرهنگی و سنتی دارد. همچنین در حوزه خدمات مالی با توجه به پیشینه تاریخی خود می‌تواند ارزش افزوده قابل‌توجهی ایجاد کند.
وی تأکید کرد: برای رسیدن به این اهداف باید ثبات ایجاد شود، پیشنهادهای مشخص و عملیاتی ارائه گردد و سرمایه‌گذاران بدانند که بازدهی این حوزه‌ها تضمین‌شده است. در این صورت، آن‌ها با اطمینان بیشتری وارد سرمایه‌گذاری خواهند شد.
دیدگاه ها توسط مدیر سایت بسته شده اند.