تامین اجتماعی

به موجب تبصره (۵) الحاقی به ماده (۴) قانون تأمین اجتماعی کارفرمایان اشخاص حقیقی و حقوقی می توانند بیمه شوند. با توجه به تعریف فوق بیمه کارفرمایان از نوع بیمه اجباری نبوده بلکه از نوع بیمه حرف و مشاغل آزاد است و چنانچه شرکت دارای پرسنل دیگری نیز باشد که مشمول بیمه اجباری هستند، می توانند در زمره لیست پرسنل کارکنان شاغل با نرخ ۲۷% لیست و حق بیمه ارائه نمایند.

اضافه کار اعم از ثابت یا غیر ثابت جزء اقلام مشمول کسر حق بیمه است و در ریز دستمزد به هنگام تعهدات کوتاه مدت و یا بلند مدت (بازنشستگی) مؤثر است. در ارتباط با پاداش ها نیز علی القاعده مشمول کسر حق بیمه می گردند به استثنای عیدی پایان سال و پرداخت های مناسبتی و اعیاد و هم چنین پاداش افزایش تولید با رعایت ماده ۴۷ قانون کار که معاف از پرداخت حق بیمه هستند.

در صورتی که موضوع قرارداد با پیمانکار خارجی در خارج از کشور ایران انجام شود طبق مصوبه ۲۴/۱/۱۳۷۰ مشمول ضرایب حق بیمه نخواهد شد و اگر موضوع قرارداد در داخل کشور انجام شود مشمول حق بیمه تامین اجتماعی میگردد. البته لازم به ذکر است در صورتی که پرسنل پیمانکار خارجی دارای تابعیت خارجی بوده و در کشور متبوع خود نیز پوشش بیمه کامل داشته باشند، صرفا از این اشخاص ۳ درصد حق بیمه حوادث مطالبه می گردد. بنابراین در مورد پرسنل دارای تابعیت ایرانی و قراردادهای پیمانکاری که در داخل کشور انجام می شود تایع مقررات عام تامین اجتماعی و مشمول ضرایب یا حق بیمه خواهد بود.

به موجب بخشنامه تنقیح و تلخیص بخشنامه (۱۱) جدید درآمد و ملحقات آن به شماره ۴۱۹۵/۹۹/۱۰۰۰ مورخ ۵/۱۵/۱۳۹۹ حمل و نقل کالاهای صادراتی نسبت به آن قسمتی که خارج از کشور انجام شده است معاف از پرداخت مالیات است لیکن بند یک از قسمت نهم جدول بخشنامه فوق الذکر نسبت به آن قسمتی که حمل و نقل در داخل کشور بوده است، شمول کسر حق بیمه می شود.

در صورتی که شخص در سایر صندوق های بازنشستگی به غیر از تامین اجتماعی مانند صندوق بانک ها و صندوق های کشوری و لشکری بازنشسته گردد، اشتغال وی بلامانع است لیکن بر اساس بند ۱۵ ماده ۲ قانون تامین اجتماعی، اشتغال «تمام وقت» بازنشتگان تامین اجتماعی ممنوع است لیکن مستندا به دادنامه شماره ۹۰ دیوان عدالت عداری استخدام نیمه وقت بازنشستگان تامین اجتماعی تا سقف ۶۰ الی ۶۲ ساعت در ماه بلامانع است.

به موجب ماده (۱) آیین نامه، طرز تنظیم صورت مزد و حقوق موضوع ماده (۳۹) قانون تأمین اجتماعی، کسب و کار هایی که فعالیت اقتصادی دارند مکلفند حداکثر ظرف ۱۵ روز از زمان تاسیس کارگاه،  به نزدیک‌ترین شعب بیمه تأمین اجتماعی مراجعه کرده و با ارائه مدارک مورد نیاز و تشکیل پرونده مطالباتی، نسبت به دریافت کد کارگاهی تامین اجتماعی اقدام کنند. این اقدام ارتباطی به داشتن یا نداشتن کارگر ندارد. از سوی دیگر برای تمدید کارت بازرگانی نیز استعلام از سازمان تامین اجتماعی لازم بوده و داشتن کد کارگاه در سیستم تامین اجتماعی ضروری است.

بر اساس ماده ۵۱ قانون کار ساعات کاری برای پرسنل تمام وقت ۴۴ ساعت در هفته می باشد و کارفرما مکلف است بر اساس میزان کارکرد بیمه شده، لیست و حق بیمه ایشان را ارسال و واریز نماید. بنابراین در خصوص پرسنل نیمه وقت و مزد ساعتی، بدون در نظر گرفتن حداقل ساعات کاری، کارفرما مکلف است جمع ساعات کاری را بر اساس قرارداد تجمیع و تبدیل به روز و به نسبت روزهای محاسبه شده اقدام به ارسال لیست و حق بیمه نماید.

کارگاه متعلق به پیمانکار که منحصراً به منظور اجرای عملیات موضوع پیمان تأسیس نگردیده، دارای ماهیت دائمی بوده به نحوی که در آن یک فعالیت اقتصادی به صورت مستمر با بهره‌گیری از نیروی انسانی و وسایل مادی برای ارائه خدمات به مراجعان انجام می‌شود.  بنابر ماده (۴۰) قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقاء نظام مالی کشور و مطابق بند‌های (۱۲) و (۱۳) بخشنامه تنقیح و تلخیص ضوابط بیمه‌ای مقاطعه‌کاران، تاکید شده است که مبنای محاسبه و مطالبه حق بیمه در مورد پیمان‌هایی که دارای کارگاه‌های صنعتی، خدمات تولیدی یا فنی و مهندسی ثابت هستند و اجرای عملیات پیمان توسط افراد شاغل در همان کارگاه انجام می‌شود، بر اساس صورت مزد و حقوق ماهیانه کارکنان و بازرسی، حسب مورد برابر بند‌های ۱۴ و ۱۵ بخشنامه موصوف بوده و مفاصاحساب اینگونه قرارداد‌ها بدون اعمال ضریب صادر می‌شود. لازم به ذکر است که قرارداد های مربوط به حمل کالا از کارگاه ثابت به محل دیگر و هم چنین قراردادهای مربوط به نصب تجهیزات که خارج از کارگاه ثابت انجام می شودُ مشول این معافیت نیستند.